Kategori: Makaleler

Kara Elmas Diyarı Neresi? Bilimle Merak Arasında Derin Bir Keşif “Kara elmas” dendiğinde aklınıza ilk ne geliyor? Belki zenginlik, belki enerji, belki de yerin metrelerce altında yatan karanlık bir güç… Peki ya “kara elmas diyarı” denildiğinde? Bu ifadeyi duyduğumda içimde hep bir merak uyanır: Bu ünvanı hak eden yer neresidir, neden bu kadar önemli görülür ve arkasında yatan bilimsel gerçekler nelerdir? Gelin, birlikte bu sorunun cevabını bilimsel verilerle, ama herkesin anlayabileceği bir dille keşfe çıkalım. Kara Elmas Nedir? Önce Kavramı Doğru Tanıyalım “Kara elmas” terimi tarih boyunca farklı alanlarda kullanılmış olsa da, en yaygın ve bilimsel anlamıyla bu tabir kömür…

Jöle Saça Zarar Verir mi? Bilimin Gözüyle Saçlarımızdaki Gerçek Saç jölesi… Kimimiz için sabah aynasında şekle girmeyen saçların kurtarıcısı, kimimiz için gençliğimizin isyankar saç stillerinin vazgeçilmez ortağı. Ancak şu soru hâlâ akılları kurcalıyor: “Jöle saça zarar verir mi?” Cevap göründüğünden çok daha karmaşık. Çünkü mesele sadece “zararlı mı, değil mi?” basitliğinde değil; kimya, biyoloji ve günlük alışkanlıklarımızın birleşiminde gizli. Saçın Bilimsel Anatomisi: Ne Kadar Hassas Olduğunu Biliyor Muyuz? Önce temel bilgiden başlayalım: Saç tellerimiz, keratin adı verilen güçlü ama hassas bir proteinden oluşur. Bu yapıyı sağlıklı tutan şey ise saçın etrafındaki doğal yağ tabakası ve nem dengesidir. Saçı şekillendirmek için…

iPhone 11 Yurtdışı Kayıt Nasıl Yapılır? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Teknolojik ürünler, bireylerin hayatını kolaylaştırırken, bir yandan da toplumsal yapıyı şekillendiren, daha geniş etkileri olan unsurlardır. Bir iPhone 11’in yurtdışından alınarak Türkiye’de kullanılması için gerekli olan kayıt işlemleri gibi günlük yaşamda karşılaştığımız konular, aslında toplumsal dinamikleri yansıtan küçük ama anlamlı detaylar barındırmaktadır. Teknolojiye erişim, bireylerin ekonomik statüsü, cinsiyeti ve sosyal pozisyonu gibi faktörlere bağlı olarak farklılık gösterir. Bu yazı, iPhone 11 yurtdışı kayıt sürecini sadece teknik bir konu olarak ele almakla kalmayıp, aynı zamanda toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet ekseninde de tartışacaktır. iPhone 11…

Havaalanına Nasıl Yazılır? Bir Dilsel Yolculuk Hayatımızda bazı anlar vardır ki, o anları kelimelerle ifade etmek bir tür keşif gibi gelir. Bir şeyin doğru yazılışını bulmak, bazen bir yolculuğun başlangıcı olur. Bugün, kelimelerin gücünü bir kez daha hissetmek için sizlere bir hikâye anlatmak istiyorum. Bu hikâye, aslında hepimizin günlük hayatta bazen düşündüğü, bazen de hiç aklımıza gelmeyen bir dil sorusunu anlamakla ilgili. Hadi gelin, birlikte bu kelimenin doğru yazılışını keşfederken, biraz da insan ruhunun derinliklerine inelim… Hikâyenin Başlangıcı Mert, genç yaşına rağmen dildeki ince noktalara takılmaya başladığında, hayatının önemli bir sorusuyla karşılaştı. O gün iş yerinde, yeni yazılacak bir raporun…

Gergedan Boynuzu Ne İçin Kesiliyor? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Giriş: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimci Bakışı Siyaset bilimi, yalnızca devletin işleyişini incelemekle kalmaz, aynı zamanda toplumdaki güç ilişkilerinin nasıl şekillendiğini ve bu ilişkilerin bireyler üzerindeki etkilerini de derinlemesine sorgular. Güç, her yönüyle toplumsal düzeni kuran ve yönlendiren bir kavramdır. Gergedan boynuzlarının kesilmesi meselesi de bu bağlamda, sadece hayvan haklarıyla ilgili bir konu olmanın ötesinde, gücün ve iktidarın nasıl şekillendiğine dair önemli bir ipucu sunar. Gergedan boynuzları, uzun zamandır tıbbı ve süs eşyası yapımında kullanılan değerli bir malzeme olarak talep edilmiştir. Ancak bu talep, sadece bir…

Fatih Kaymakamı Nereli? Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektiflerinden Bir Felsefi Tartışma Bir Filozofun Bakışıyla: Kimlik, Yerellik ve Güç İlişkileri Bir filozof olarak, “Fatih Kaymakamı nereli?” sorusuna bakış açım oldukça farklı. Bu basit gibi görünen soru, kimlik, güç, bilgi ve varlık üzerine derin felsefi tartışmalar açabilir. Sadece bir kişinin doğduğu yeri merak etmekten ibaret değildir; aynı zamanda toplumların nasıl kimlik oluşturduğunu, hangi normlara dayandığını ve bu kimliklerin toplumsal yapıları nasıl etkilediğini sorgulamamıza neden olur. Fatih Kaymakamı’nın kimliği, aslında daha geniş bir felsefi soruya evrilir: Bir birey sadece doğduğu yerle mi tanımlanır, yoksa toplumsal, politik ve kültürel bağlamlar da bu kimliği şekillendirir…

Kahvaltıda Karbonhidrat Ne Yenir? Farklı Bakış Açılarıyla Güne Enerjik Başlamak Bir Konu, Birçok Yorum: Sofrada Başlayan Tartışma Bazı sabahlar kahvaltı masasına oturduğumuzda sadece açlığımızı değil, alışkanlıklarımızı, değerlerimizi ve bakış açılarımızı da sofraya getiririz. Kimimiz güne sağlam bir enerjiyle başlamak için karbonhidrat dolu bir tabak hazırlar, kimimiz ise fazla karbonhidratı gün içinde yorgunluğa neden olabilecek bir yük gibi görür. Bu yazıda, “Kahvaltıda karbonhidrat ne yenir?” sorusuna sadece bir cevap değil, farklı pencerelerden bakan iki farklı yaklaşım sunmak istiyorum. Erkeklerin çoğu zaman objektif, veri ve performans odaklı yaklaşımını; kadınların ise duygusal bağlar, toplumsal etkiler ve uzun vadeli sağlık ilişkileri üzerinden kurduğu düşünce…

Bazı kelimeler vardır, kapısını araladığınız anda yalnızca bir anlam değil, bambaşka dünyalar açılır. “Ğurre ne demek?” sorusu da böyle; sözlükten başlayıp fıkıh kitaplarına, oradan da Osmanlı arşivlerinin tozlu tarih kayıtlarına uzanan, hatta bugünün dijital kültürüne dokunan bir yolculuk. Haydi birlikte, dost meclisinde sohbet eder gibi, bu kelimenin kökenine, bugünkü yansımalarına ve yarına dair ihtimallerine bakalım. Ğurre ne demek? Kısa ama çok katmanlı bir cevap “Gurre/Ğurre” Arapça kökenli bir kelime; sözlüklerde “parlaklık, atın alnındaki beyazlık (akıtma), bir şeyin başlangıcı, en değerli kısmı” gibi anlamlarla karşılanır. Osmanlı Türkçesinde ayrıca “kamerî ayların ilk günü”nü belirtmek için de kullanılmıştır. Yani gurre hem ışıltıyı hem…

Geçmişin İzinde: İş Gücü Oranının Toplumsal Serüveni Bir tarihçi olarak, rakamların ötesinde insan hikâyelerini okumayı severim. Çünkü her istatistik, bir dönemin toplumsal ruhunu, umutlarını ve kırılmalarını taşır. İş gücü oranı dediğimiz kavram da aslında sadece bir ekonomik gösterge değildir; toplumların üretimle, emekle ve kimlikle kurduğu ilişkinin aynasıdır. Gelin, geçmişin tozlu sayfalarından bugüne uzanan bu kavramın serüvenine birlikte bakalım. İş Gücü Oranı Nedir? Kısaca tanımlamak gerekirse, iş gücü oranı, bir ülkede çalışma çağındaki nüfusun (genellikle 15 yaş ve üzeri) ne kadarının istihdamda ya da iş arayışında olduğunu gösteren orandır. Yani iş gücü oranı, üretime katılmaya hazır bireylerin toplam nüfusa oranıdır. Bu…

Yılbaşı Müslümanlar İçin Nedir? Aynı Zaman, Farklı Anlamlar Konuya hep farklı pencerelerden bakmayı seven biri olarak bugün sizlerle “Yılbaşı Müslümanlar için nedir?” sorusunu masaya yatırmak istiyorum. Bazılarımız için sıradan bir takvim dönümü, kimimiz için muhasebe ve niyet tazeleme zamanı, kimimiz içinse kültürel bir ritüelin kıyısında durup düşünme fırsatı… Gelin samimi bir sohbetin sıcaklığında, verilerle ve hayatın içinden örneklerle bu soruya birlikte yaklaşalım. Önce Tanım: Miladî Yılbaşı mı, Hicrî Yılbaşı mı? Türkiye’de yaygın kullanımda “yılbaşı” denince 1 Ocak, yani Miladî (Gregoryen) takvimin yeni yılı akla gelir. İslâmî gelenekte ise “yıl başı” esasen Hicrî takvimde Muharrem’in birine, yani Hicrî Yılbaşı’na tekabül eder.…